Helaas komt het regelmatig voor dat een werknemer kampt met psychische klachten, overspannenheid en zelfs tegen een burn-out aan zit. Oorzaken van ziekteverzuim verschillen, maar toch blijkt een groot deel hiervan werkgerelateerd. Zijn werkgevers aansprakelijk voor psychisch letsel van een werknemer? Daarover vertellen wij u meer in deze blog.
OORZAKEN psychisch letsel of burnout
Werknemers kunnen door verschillende oorzaken psychisch letsel ontwikkelen tijdens de uitvoering van hun werkzaamheden. Hierbij valt te denken aan een te hoge werkdruk, agressie, een ongeval, seksuele intimidatie, pesten, discriminatie of een combinatie hiervan.
VERPLICHTINGEN WERKGEVER
Op grond van artikel 7:611 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is de werkgever verplicht zich te gedragen als goed werkgever. Daarbij heeft de werkgever een zorgplicht op grond van 7:658 lid 1 BW. De werkgever is op grond van voornoemd artikel verplicht zorg te dragen voor veiligheid en daarmee de gezondheid van werknemers. Indien een werkgever zijn zorgplicht schendt of nalaat, is de werkgever aansprakelijk voor de (letsel)schade die de werknemer bij de uitvoering van zijn werkzaamheden heeft opgelopen.
In artikel 3 lid 2 van de Arbowet staat dat de werkgever een beleid dient te voeren gericht op voorkoming (of beperking) van psychosociale arbeidsbelasting (overspannenheid, burn-out). Uitgangspunt is dat psychosociale arbeidsbelasting waarbij schade aan de veiligheid en gezondheid van de werknemer kan worden veroorzaakt, dient te worden voorkomen.
Naast het voornoemde heeft een werkgever een onderzoeksplicht naar werkgerelateerde factoren die psychisch letsel zouden kunnen veroorzaken. Als een werknemer bepaalde klachten uit of als het risico op psychisch letsel uit bepaalde omstandigheden blijkt, dan dient de werkgever hier maatregelen tegen te nemen.
STELPLICHT– EN BEWIJSLAST
Om een werkgever aansprakelijk te kunnen stellen voor psychische schade dient de werknemer aan te tonen dat er daadwerkelijk sprake is van psychisch letsel dat is ontstaan in de uitoefening van de werkzaamheden. Van een werknemer wordt verwacht dat hij aan de werkgever tijdig kenbaar maakt dat de werksituatie belastend is, zodat de werkgever in staat is om maatregelen te treffen (tip: maak klachten, bijzonderheden of opmerkingen bij voorkeur schriftelijk kenbaar bij de werkgever).
De werkgever dient anderzijds te bewijzen dat hij zijn zorgplicht is nagekomen. Als de zorgplicht is geschonden moet tevens vast komen te staan dat – indien de werkgever wel had voldaan aan zijn zorgplicht – het letsel voorkomen had kunnen worden, of in ieder geval had kunnen worden beperkt.
JURISPRUDENTIE
Uit de rechtspraak blijkt dat er hoge eisen worden gesteld aan het aannemen van een direct verband tussen de werkomstandigheden en psychische klachten zoals een burn-out. Het directe verband wordt vaak alleen aangenomen als aannemelijk is dat de werkgever te kort is geschoten in zijn zorgplicht.
Zie bijvoorbeeld het arrest van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 19 februari 2019 (ECLI:NL:GHSHE:2019:593).
In eerste aanleg oordeelde de kantonrechter dat de werkgever niet aansprakelijk is voor de schade die bij de werknemer is ontstaan. De werknemer ging in hoger beroep.
In rechtsoverweging 9.6 oordeelt het hof dat vast is komen te staan dat de werknemer arbeidsongeschikt is geraakt als gevolg van psychische klachten die door werk gerelateerde omstandigheden zijn ontstaan. De werknemer heeft hierover meerdere keren geklaagd bij de werkgever.
Een deskundige (de psychiater) heeft geconcludeerd dat er een causaal verband bestaat tussen de werksituatie en de aanwezige psychische klachten. De werkgever had hier onderzoek naar moeten doen, maar liet dit na.
De werkgever heeft hierdoor niet voldaan aan zijn onderzoeksplicht en betrachtte niet de zorgvuldigheid die hij als goed werkgever zijnde in acht had moeten nemen. Het hof oordeelde dat de schade – die als gevolg van het psychisch letsel is ontstaan – door de werkgever dient te worden vergoed.
WERKGEVER AANSPRAKELIJK STELLEN?
De mogelijkheid om een werkgever aansprakelijk te stellen voor psychische schade bestaat, maar de kans op succes hangt af van verschillende omstandigheden.
Het is de werknemer aan te raden zoveel mogelijk bewijs te verzamelen: Heeft de werkgever zijn verplichtingen nageleefd? Wat staat er in de CAO geregeld? Is de werkgever tijdig en regelmatig op de hoogte gebracht van de (gezondheids)klachten van de werknemer en kan dit worden bewezen? Zijn er andere werknemers met dezelfde ervaringen of klachten?
Het moet in ieder geval aantoonbaar zijn dat de klachten zijn ontstaan ten gevolge van de werkomstandigheden.
ADVOCAAT IN ALKMAAR
Het team van advocatenkantoor Visie Advocaten in Alkmaar biedt juridische hulp op maat en werkt op de manier die bij u past. Met een frisse blik en proactief. Visie Advocaten richt zich op het ondernemingsrecht, arbeidsrecht, huurrecht en vastgoed, belastingrecht, incasso en beslag, faillissementsrecht, familierecht, erfrecht, contractenrecht, verbintenissenrecht en op het opstellen van een zakelijke overeenkomst. Een modern advocatenkantoor met jarenlange ervaring in adviseren en procederen.
