Reorganisatie en corona

Sinds de uitbraak van het coronavirus krijgen vele werkgevers te maken met enorme omzetverliezen en vallen orders en opdrachten weg. De overheid heeft de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) in het leven geroepen. Desondanks vrezen veel werkgevers voor het bestaan van hun onderneming. Wat zijn de mogelijkheden om te reorganiseren met en zonder de NOW-regeling.

NOW-regeling

De NOW-regeling heeft ten doel om werkgevers via een tegemoetkoming te ondersteunen bij het zoveel mogelijk in dienst houden van hun werknemers. Aan de tegemoetkoming gelden een aantal voorwaarden. De eerste voorwaarde is dat bedrijven een verwacht omzetverlies van minimaal 20% moeten hebben, waarbij de verwachte omzet over 2020 wordt vergeleken met de behaalde omzet over 2019. Bij het berekenen van het omzetverlies moet het omzetverlies van de gehele onderneming, inclusief alle bedrijfsonderdelen, worden berekend. De tweede voorwaarde is dat bedrijven gedurende de periode waarvan een tegemoetkoming wordt ontvangen het reguliere salaris aan hun werknemers moeten blijven doorbetalen en geen ontslagaanvraag mogen doen wegens bedrijfseconomische omstandigheden. De NOW-regeling is verlengd over de periode van 1 juni tot en met 30 september 2020. De regeling hanteert dezelfde systematiek als de eerste regeling.

Ontslag wegens bedrijfseconomische noodzaak tijdens NOW-regeling

Ook tijdens de verlengde NOW-regeling geldt als voorwaarde dat er geen ontslag wegens bedrijfseconomische redenen mag worden aangevraagd. Wanneer ontslag van één of meerdere werknemer toch noodzakelijk is, dan vermindert de ontvangen tegemoetkoming met 100% van de loonsom(men) van de werknemer(s) waarvoor bedrijfseconomisch ontslag is aangevraagd. Het eventueel ontvangen bedrag aan tegemoetkoming voor die werknemer waarvoor ontslag is aangevraagd, moet dus worden terugbetaald. Bij grotere ontslagaanvragen (ontslag om bedrijfseconomische redenen voor 20 of meer werknemers) zal er een korting van 5% van de NOW-tegemoetkoming worden opgelegd, tenzij er een akkoord over de ontslagaanvraag is bereikt tussen de werkgever en de belanghebbende vakbonden. De ontslagboete is in geval van collectief ontslag aldus 5% van de loonsom indien in de periode juni t/m september ontslag om bedrijfseconomische redenen wordt aangevraagd. En daarnaast geldt dat het ontvangen bedrag aan tegemoetkoming voor de werknemers waarvoor ontslag is aangevraagd, moet worden terugbetaald. Dit zal bij de afrekening van de subsidie worden gecorrigeerd.

Bedrijfseconomische redenen

Wanneer zich één van de volgende omstandigheden zich voordoen kan een werkgever een ontslagaanvraag wegens bedrijfseconomische redenen bij het UWV indienen:

• slecht of slechter wordende financiële situatie van het bedrijf
• werkvermindering
• organisatorische en/of technologische veranderingen, zoals automatisering en outsourcing
• (gedeeltelijke) bedrijfsbeëindiging
•  een bedrijfsverhuizing
• vervallen van loonkostensubsidie

Onderbouwing bedrijfseconomische noodzaak

De werkgever dient de bedrijfseconomische noodzaak tot ontslag te onderbouwen. Er dient met financiële gegevens, zoals winst- en verliesrekeningen en prognoses aannemelijk te worden gemaakt dat er een noodzaak is tot reorganiseren. Werkgever moet de omstandigheden beschrijven waarom gedwongen ontslag noodzakelijk is. Essentieel is dat duidelijk wordt waarom er arbeidsplaatsen moeten vervallen en hoe het aantal arbeidsplaatsen dat moet vervallen is bepaald in relatie tot de beschreven problematiek. UWV beoordeelt vervolgens of de bedrijfseconomische reden het vervallen van het aantal arbeidsplaatsen rechtvaardigt.

Afspiegelingsbeginsel

De werkgever dient aan de hand van het personeelsoverzicht aannemelijk maken dat hij de juiste volgorde voor ontslag toepast. De werkgever kan niet willekeurig bepalen welke werknemer voor ontslag in aanmerking komt. Dit wordt op basis van het afspiegelingsbeginsel bepaald. Dat houdt in dat per categorie uitwisselbare functies er een verdeling naar leeftijd wordt gemaakt. Per leeftijdsgroep komt de werknemer met het kortste dienstverband als eerste voor ontslag in aanmerking. Op die manier blijft de leeftijdsopbouw binnen een bedrijf zo veel mogelijk gelijk. De werkgever mag in een beperkt aantal gevallen afwijken van het afspiegelingsbeginsel, onder andere als een werknemer onmisbaar is. De werkgever moet dat dan wel motiveren. Bij de ontslagvolgorde geldt dat tijdelijke krachten eerst voor ontslag in aanmerking komen.

Herplaatsing

De werkgever moet voorts aannemelijk maken dat er geen mogelijkheden zijn om de werknemers binnen een redelijke termijn (al dan niet met scholing) te herplaatsen in een andere passende functie binnen het bedrijf. Een passende functie is een functie die aansluit bij de opleiding, ervaring en capaciteiten van de werknemer. Bij de beoordeling of binnen het bedrijf een passende functie beschikbaar is, wordt gekeken naar bestaande vacatures en vacatures die binnen de redelijke herplaatsingstermijn beschikbaar komen.

Collectief ontslag en maand wachttijd

Wanneer een werkgever 20 of meer werknemers wil ontslaan, dan is werkgever verplicht dit voornemen eerst schriftelijk te melden aan de vakbond en aan het UWV op grond van de Wet melding collectief ontslag (WMCO). Na deze aanmelding treedt er vervolgens een wachtperiode van één maand in. In deze maand wachttijd moet de werkgever overleg plegen met de belanghebbende vakbond om na te gaan of ontslag kan worden voorkomen en om eventueel een sociaal plan op te stellen. Na die maand kan de ontslagaanvraag bij het UWV worden ingediend.

Ondernemingsraad

De werkgever is op grond van de Wet op de Ondernemingsraden verplicht om over het voorgenomen ontslag advies te vragen aan de Ondernemingsraad. Het adviesrecht geldt wanneer het bijvoorbeeld gaat om een belangrijke inkrimping van de activiteiten, verplaatsing van een bedrijf, het wijzigen van de organisatie of het stopzetten van de productie.

ADVOCAAT IN ALKMAAR

Het team van advocatenkantoor Visie Advocaten in Alkmaar biedt juridische hulp op maat en werkt op de manier die bij u past. Met een frisse blik en proactief. Visie Advocaten richt zich op het ondernemingsrecht, arbeidsrecht, huurrecht en vastgoed, belastingrecht, incasso en beslag, faillissementsrecht, familierecht, erfrecht en contractrecht.  Een modern advocatenkantoor met jarenlange ervaring in adviseren en procederen. Lees ook onze blog: Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW)